مراحل یادگیری زبان انگلیسی ؛ ادراک، بازخوانی، روانی
اغلب زبان‌آموزان نسبت به این موضوع کنجکاوند که وقتی می‌گوییم «می‌خواهیم زبان انگلیسی را یاد بگیریم» بطور دقیق منظورمان چیست؟ وقتی صحبت از آموختن زبان می‌کنیم، ذهن ما چه فرآیندهایی را طی می‌کند؟ و چه زمانی می‌توانیم ادعا کنیم که یک عنصرِ زبانی را یاد گرفته‌ایم؟
در این گفتار می‌خواهیم بطور جزئی به این سؤال پاسخ دهیم تا بتوانیم با آگاهی از این موضوع روند یادگیریمان را بهینه‌تر کنیم.
مراحل یادگیری زبان انگلیسی دارای ۳ گام است
زمانی که شما به یادگیری زبان اقدام می‌کنید، دو نوع یادگیری را تجربه می‌کنید. گاهی در حال مصرف کردنِ محتوای زبانی هستید، مانندِ شنیدن و مطالعه کردن؛ و گاهی نیز در حال تولید کردنِ محتوای زبانی هستید، مانندِ صحبت کردن و نوشتن.
شما به عنوان یک زبان‌آموز، بیشتر وقت خود را به مصرف کردنِ محتوای دیگران می‌پردازید. بخشی دیگری از اوقات نیز خودتان محتوای زبانی تولید می‌کنید.
توجه به این دو نوعِ یادگیری زبان حائز اهمیت است چرا که هر دوی این‌ها نقش بسزایی در روند مراحل یادگیری زبان انگلیسی دارند. یادگیری زبان انگلیسی دارای ۳ مرحله است. در مرحله اول شما در حالِ مصرف کردن و جذب اطلاعات زبانی هستید. در مرحله دوم شما مقدار اندکی محتوای زبانی تولید می‌کنید. و نهایتا در مرحله سوم و با رشدِ روانی، شما هم محتوای زبانی را مصرف و هم آن را تولید می‌نمایید. در مرحله دوم شما به اندکی تمرین، و در مرحله سوم به حجم فراوانی از تمرین نیازمند هستید.
مراحل یادگیری زبان انگلیسی : گام اول، ادراک
ادراک اولین گامِ یادگیری زبان است. وقتی شما با اطلاعات تازه‌ای مواجه می‌شوید، اولین قدم این است که آن را درک کنید. شما در این گام در وضعیت مصرف قرار دارید. و تلاش می‌کنید که قوانین حاکم بر این اطلاعات تازه زبانی را درک کنید. مثلا شما به معنا، تلفظ و همچنین نحوه نوشتن یک کلمه دقت می‌کنید و آن‌ها را درک می‌کنید. و همچنین مثال‌های کاربردی این کلمه را بررسی می‌کنید.
مهم است که شما این اطلاعات اولیه را از یک منبع معتبر و ذیصلاح کسب کنید. این منبع می‌تواند یک مدرس، کتاب استاندارد، و یا دوره‌های معتبر آنلاین باشد.
توجه داشته باشید که درک کردن یک موضوع یعنی آشنایی با آن و شناختِ قوانین حاکم بر آن. اما درک کردن لزوما به این معنا نیست که شما فردا خواهید توانست این موضوع را یادآوری کنید. به عبارت دیگر این عنصرِ زبانی در حافظه گذرایِ شما ذخیره شده است.
مراحل یادگیری زبان انگلیسی : گام دوم، بازخوانی
پس از ادراک، نوبت به بازخوانی اطلاعات می‌رسد. بازخوانی اطلاعات وقتی رخ می‌دهد که شما اطلاعاتِ جدید را از حافظه گذرا یا موقت، به حافظه فعال منتقل و سپس آن را در حافظه بلندمدتِ خود تثبیت کرده‌اید.
از متداول‌ترین راه‌ها برای انتقال یک داده از حافظه فعال به حافظه بلندمدت این است که داده مربوطه را بطور متداول و در بازه‌های زمانی مشخصی مرور و تجدید کنید. برای این کار می‌توانید از تکنیک‌های مختلفی مانندِ تصویرسازی ذهنی، روش‌های آوایی و یا نمادگذاری استفاده کنید.
حواستان باشد که حافظه فعال محلِ گذر است و اطلاعاتی که در آن باقی بمانند به زودی محو می‌شوند. بنابراین لازم است که برای خودتان یک برنامه مرور داشته باشید که طبق آن اطلاعات جدید را بصورت ساعتی، روزانه، هفتگی، و ماهانه مرور کنید.
توجه داشته باشید که تا زمانی که از صحتِ بازخوانی اطلاعاتتان مطمئن نشده‌اید، نمی‌تواند سراغ مرحله بعدی، یعنی روانی بروید. پس لازم است صحت آموخته‌های خود را در منابع معتبر چک کنید. مثلا اگر از طریق یکی از دوستانتان با قاعده‌ای گرامری آشنا شده‌اید درستی آن‌را خوب بررسی کنید و سپس مطمئن شوید که در بازخوانی آن ماهر شده‌اید.
مراحل یادگیری زبان انگلیسی : گام سوم، روانی
آشنا شدن با عناصر مختلفی زبانی و توانایی در بازخوانی آن‌ها، بدون اینکه مرتکب خطا و اشتباه بشوید، یک موفقیت ارزشمند است. این موفقیت مقدمه‌ای است برای ورود به گام سوم در یادگیری که همان روانی است.
برای روان شدن در یک عنصر زبانی، شما باید تا جایی که می‌توانید بازخوانی آن عنصر را، با استفاده از تولید مثال‌های فراوان تمرین کنید. این تولید باید از نظر عددی زیاد و از نظرِ بازه زمانی گسترده باشد. کاربردهای شما می‌توانند شفاهی و یا نوشتاری باشند.
با این تمرین‌ها شما مغزتان را تحریک می‌کنید و سپس در هنگام استراحت اتصالات عصبی که در مغزتان تولید کرده‌اید عمیق‌تر و پایدارتر می‌شوند. پس از غرق شدن به میزان کافی در این عنصر زبانی مورد نظر و تمرینات فراوان، کاربرد این عنصر برای شما به فرایندی ناخودآگاه و خودکار تبدیل می‌شود.
در این مرحله شما دیگر نیازی به بازخوانی تصاویر ذهنی یا نمادها نخواهید داشت بلکه به محض اینکه اراده کنید و با کمترین میزان مصرف انرژی اطلاعات بازخوانی می‌شوند. در جریان مطالعه و یا شنیدن نیز شما همین راحتی کار را در شناخت این عنصر زبانی خواهید داشت.
پیام اصلی آشنایی با مراحل سه گانه یادگیری زبان انگلیسی
امیدوارم در این گفتار این نکته اصلی را دریافت کرده باشید که یادگیریِ زبان بصورت یکجا اتفاق نمی‌افتد. بلکه مانند خط تولید یک کالا دارای اجزای متفاوت و مراحل مختلف است.
شما در زمینه برخی اطلاعاتِ زبانی و بعضی عناصر تازه کار هستید و هنوز آن‌ها را نمی‌شناسید. برخی دیگر را هم‌اکنون در حال تمرین و یادگیریشان هستید. و در مورد تعدادی از آن‌ها همین الان در سطح روانی قرار دارید.
مهم این است که شما این خط تولید را، که برای هر یک از عنصرهای زبانی دارای همان سه مرحله است، همیشه در حال حرکت نگه دارید و تغذیه کنید. به خاطر داشته باشید که موفقیت در یادگیری زبان، یک فعالیتِ تنها نیست، بلکه یک عادت است.