خجالت کشیدن در زبان آموزی و راه حلهای آن
معضل خجالت کشیدن در زبان آموزی و حاشیههایی که از آن ایجاد میشود یکی از رایجترین چالشهایی است که زبانآموزان با آن دست و پنجه نرم میکنند. و برای یافتن راه حلهایی برای عبور از این مشکل و جهت مشاوره به سراغ مدرسین میروند. پیشتر نیز درباره اهمیت ویژگیهای شخصیتی در یادگیری زبان صحبت کردیم.
یکی از باورهای رایج بین زبانآموزان این است که اگر کسی خجالتی باشد، نمیتواند زبانآموز خوبی باشد. این باور هم درست است و هم غلط. به عنوان یک زبانآموز خجالتی، شما میتوانید در درک زبان، خواندن و همینطور نوشتن به مهارت بسیار بالایی برسید. اما آیا میتوانید در صحبت کردن نیز به این سطح بالا دست یابید؟ پاسخ این سؤال منفی است. و از قضا دلیل بسیاری از زبانآموزان برای یادگیری یک زبان خارجی مانند انگلیسی این است که بتوانند مکالمهای موفق را با دیگران برقرار کنند.
خجالت کشیدن در زبان آموزی پدیدهای طبیعی است
واقعیت این است که در مراحل آغازین یادگیری زبان، خجالتی بودن امری طبیعی است. این موضوع هم شامل کلاسهای گروهی میشود و هم شامل کلاسهای خصوصی و حتی در برقراری یک مکالمه ساده با همصحبت یا همان پارتنر شما نیز موضوعیت مییابد. شاید برایتان جالب باشد که یکی از چالشهای اصلی مدرسین زبان در مراحل آغازین تدریس، این است که مقدمات را بگونهای بچینند که زبانآموزان بپذیرند که صحبت کنند و اولین گام را بردارند.
بنابراین خجالت اولیه طبیعی است؛ اما تا اندازهای درحدود سه چهار جلسه اول زبانآموزی در یک دوره. بعد از این مدت مدرس و یا پارتنر شما باید این احساس را بکند که شما آمادهاید تا صحبت کنید و در جریان یک مکالمه دو طرفه تاثیرگذار باشید. نکته مهم این است که خجالت کشیدن در زبان آموزی فقط مربوط به زبانآموزان دوره مقدماتی و تازهکار نیست. هر کسی در هر سطحی و در مراحل آغازین هر دورهای ممکن است دچار این پدیده شود؛ حتی در دوره پیشرفته.
خجالت کشیدن در زبان آموزی و خارج از فضای یادگیری زبان
آیا شما ذاتا و در زبان مادریتان هم فردی خجالتی هستید؟ اگر آری، به احتمال زیاد در صحبت کردن زبان خارجی هم این ویژگی همراه شما خواهد بود. این بدان معنا نیست که شما در زبان مادریتان روان نیستید، بلکه معنایش این است که انسان آرامتر و کمحرفتری نسبت به بقیه هستید. پس اگر خجالتی بودن را جزئی از ویژگیهای شخصیتی خود میدانید لازم است در منزل برنامهای برای این موضوع طراحی کنید تا اعتماد به نفس خود را رشد دهید و در پروردن مهارت صحبت کردن دچار مشکل نشوید. حتما اگر از مدرس خصوصی استفاده میکنید و یا با پارتنر خود جلسات مستمر دارید به آنها در مورد ویژگی شخصیتی خود توضیح دهید. مدرسین معمولا برنامههایی جهت آسانتر کردن کار شما دارند و با اطلاع دادنِ شما آنها را به کار میگیرند.
تکنیک نقشآفرینی و اثر آن بر خجالتی بودن زبان آموزان
شاید این موضوع برای شما جالب باشد که بسیاری از افرادِ خجالتی که هنگام صحبت به زبان مادری و یا زبان انگلیسی به سختی میافتند، هنگام نقشآفرینی و پذیرش یک هویت مجازی بسیار اجتماعی و باز عمل میکنند.
در فرهنگ لغت، مفهوم نقشآفرینی این گونه تعریف میشود: «وانمود کردن به اینکه شخص دیگری هستیم که در شرایط خاصی قرار دارد و با شخصیت و وضعیت فعلی ما کاملا متفاوت است.» به عنوان مثال فرض کنید که شما در نقش یک کارمند هستید و پارتنر شما در نقش مافوق شماست. شما میخواهید در جریان یک مکالمه از او درخواست افزایش حقوق کنید. این یک پروسه نقشآفرینی است. مطابق بررسیها، افراد خجالتی میتوانند با استفاده از این تکنیک عملکرد بسیاری بهتری در مکالمه داشته باشند و مهارت صحبت کردن خود را به میزان قابل ملاحظهای رشد دهند.
تمرین خارج از فضای آموزشی راه حلی دیگر برای حل خجالت کشیدن در زبان آموزی است
مدرسین همواره و به بهانههای مختلف این مورد را به زبانآموزان گوشزد میکنند. اما برای افراد خجالتی این توصیه بیش از دیگران موضوعیت مییابد. افراد خجالتی باید خود را مجبور کنند که حتی اگر شده اندکی، با دوستان نزدیک، خانواده و افراد بومی به زبان جدید صحبت کنند. حتی اگر برای شروع این مقدار خیلی کم باشد.
اگر این کار هم برایتان سخت است، اول از صحبت کردن در آینه شروع کنید. شاید این توصیه برایتان عجیب به نظر برسد. اما بسیاری از بازیگران این کار را انجام میدهند و از این تکنیک به عنوان یکی از مفیدترین تمرینها نام میبرند. بسیاری از انسانهای معمولی نیز وقتی میخواهند با دیگران مکالمهای مهم برقرار کنند، مثلا از رئیسشان درخواست افزایش حقوق داشته باشند، ابتدا این مکالمه را در آینه تمرین میکنند.
از زبانآموزان پر سر و صدا نترسید
به عنوان نکتهای تکمیلی این موضوع حائز اهمیت است. زیاد پیش میآید که وجود زبانآموزان فعال در یک کلاس آموزشی باعث تحریکِ خجالت کشیدن در زبان آموزان دیگر میشود. زبانآموزان خجالتی این دیالوگ را در ذهن خود برقرار میکنند که با وجود این زبانآموزانِ پر سر و صدا و فعال اگر ما تکه تکه و آرام آرام و با اشتباه صحبت کنیم خود را بیش از پیش در معرض تمسخر دیگران قرار میدهیم. بنابراین بهتر است سکوت اختیار کنیم.
معمولا مدرسین دقیق، سریعا متوجه این زبانآموزان پر سر و صدا میشوند و در اولین فرصت صحبتی خصوصی با آنها خواهند داشت. اما شما به عنوان یک فرد خجالتی چه کاری میتوانید انجام دهید؟ نکته اول اینکه نباید خود را نگران وجود این زبانآموزان کنید. افراد پر سر و صدا درصد بسیار کمی از یک کلاس آموزشی را تشکیل میدهند. بنابراین به احتمال زیاد سایر زبانآموزان کلاس، همان احساسی را دارند که شما دارید و در همان وضعیتی هستند که شما هستید. همچنین تجربه نشان داده که زبانآموزان دیگر، برای شما همصحبت و پارتنر بهتر و صبورتری خواهند بود تا افراد پر سر و صدا و بیشفعال.
و نهایتا نکتهای که باید همیشه بدان توجه داشته باشید این است که رقابت شما در زبانآموزی با کسی نیست جز شخصِ خودتان. چرا که دارای ویژگیهای شخصیتی و استعدادها و نقاط ضعف و قوت منحصر به خوتان هستید. پس هیچ نیازی به ترسیدن از افراد پر سر و صدا و با هیجان نیست و کافیست بر روند رشد خودتان متمرکز شوید.